پایان قریب الوقوع عصر شبکه های اجتماعی

تمام شد. فیس بوک در حال افول است، توییتر در هرج و مرج. امپراطوری مارک زاکربرگ صدها میلیارد دلار از ارزش خود را از دست داده و 11000 نفر را بیکار کرده است، زیرا تجارت تبلیغاتی آن در خطر است و فانتزی‌ های دنیای متای آن هم در حال حاضر ظاهر جذابی ندارد. تسلط ایلان ماسک بر توییتر باعث شده است که تبلیغ‌کنندگان در این شبکه اجتماعی هزینه‌های خود را کاهش دهند و کاربران را مجبور به اجتناب از این پلتفرم کنند (یا حداقل توییت‌های زیادی در مورد انجام این کار ارسال کنند).شاید هیچوقت به اندازه همین حالا به این موضوع که عصر رسانه های اجتماعی ممکن است به زودی به پایان برسد نزدیک نبوده ایم!

اکنون که در این ساحل غیرمنتظره رها شده‌ایم، می‌توانیم با نگاهی تازه به کشتی شکسته‌ای که ما را اینجا رها کرد نگاه کنیم. شاید بتوانیم تسکین پیدا کنیم: رسانه های اجتماعی هرگز راهی طبیعی برای کار، بازی و معاشرت نبودند، اگرچه تبدیل به محیط زندگی دوم خیلی از افراد شدند. این امر از طریق یک جهش عجیب تکامل یافت، جهش بسیار ظریفی که تشخیص وقوع آن در لحظه دشوار بود.

این تغییر حدود 20 سال پیش آغاز شد، زمانی که رایانه های دارای اینترنت به اندازه کافی در همه جا وجود داشتند که مردم شروع به استفاده از آنها برای ایجاد و شکل گیری روابط کردند. شبکه‌های اجتماعی مشکلات خود را داشت، مثل داشتن دوستان صرفا بسیار زیاد بجای صمیمی کردن دوستی ها. اما خب این مشکلات در مقابل جذابیت اصلی آن آنقدر به چشم نمیامد.

آهسته آهسته و بدون هیاهو،شبکه های اجتماعی جای این مدل از ارتباطات را گرفتند. این تغییر تقریباً نامرئی بود، اما پیامدهای عظیمی داشت. نرم افزار اجتماعی به جای تسهیل استفاده از امکانات موجود - عمدتاً برای زندگی آفلاین (مثلاً برای برگزاری جشن تولد) - این اتصالات را به یک شبکه بزرگ جهانی تبدیل کرد و میلیاردها نفر به یکباره خود را به عنوان افراد مشهور، صاحب نظر و تیستر دیدند.

یک شبکه جهانی که در آن هر کسی می‌تواند هرچه دلشان میخواهد به دیگران بگویند و پر از افرادیست که فکر می‌کنند مستحق چنین ظرفیتی هستند. این از همان ابتدا یک ایده وحشتناک است.و این یک ایده وحشتناک است که به طور کامل و کاملاً با مفهوم خود رسانه های اجتماعی مرتبط است: سیستم هایی ساخته شده برای ارائه انحصاری یک جریان بی پایان از محتوا.اما اکنون، شاید، این وضعیت می تواند پایان یابد.سقوط احتمالی فیس بوک و توییتر (و دیگران) فرصتی است - نه برای تغییر به پلتفرم مشابه، بلکه برای پذیرش نابودی آنها، چیزی که قبلا غیرقابل تصور بود!

سمی بودن رسانه های اجتماعی باعث می شود فراموش کنیم که این نوآوری در زمانی که جدید بود چقدر واقعا جادویی بود. از سال 2004 تا 2009، می‌توانستید به فیس‌بوک بپیوندید و هرکسی را که می‌شناختید - از جمله افرادی که احتمالا آن ها را به نوعی گم کرده بودید را میتوانستید آنجا پیدا کنید. لینکدین همین کار را با ارتباطات کاری و تجاری انجام داد، ارجاعات، معامله و جستجوی شغل را بسیار آسان تر از قبل کرد.

تکامل شبکه های اجتماعی به رسانه های اجتماعی هم فرصت و هم فاجعه را به همراه داشت. این اتفاق همچنین پدیده ای به نام “اینفلوئنسر”را ایجاد کرد .مردم عادی اکنون می توانند با «ایجاد محتوا» به صورت آنلاین درآمد به دست بیاورند و به افرادی مشهور و پولدار تبدیل بشوند. به این سبب اینفلوئنسر شدن به مانند یک رویا و آرزو برای بسیاری از جوانانی که شهوت شهره شدن در فضای مجازی را داشتند تبدیل شد که بنظر راحت تر از روش سنتی آن و یا پیدا کردن هر نوع کاری بود.

این ایده وحشتناکی بود. همانطور که قبلاً گفته شد، مردم قرار نیست اینقدر با یکدیگر صحبت کنند. آنها نباید آنقدر حرف برای گفتن داشته باشند، نباید انتظار داشته باشند که مخاطبان زیادی را برای آن بیان دریافت کنند، و نباید حق اظهار نظر یا پاسخگویی برای هر فکر یا تصوری را داشته باشند.

اگر تغییر امکان پذیر باشد، انجام آن دشوار خواهد بود، زیرا ما زندگی خود را برای انطباق با لذت ها و عذاب های رسانه های اجتماعی تطبیق داده ایم. به نظر می رسد ترک کردن در رسانه های اجتماعی به همان اندازه سخت است که ترک سیگار به صورت دسته جمعی، مانند کاری که آمریکایی ها در قرن بیستم انجام دادند.

این یک پیروزی است، حتی اگر کوچک باشد، تا زمانی که ما را به این شبکه های اعتیاد آور بر نگرداند پیروزی خوبی است.برای به دست آوردن روح زندگی اجتماعی، باید یاد بگیریم که دوباره آن را در سرتاسر جهان، در میان میلیاردها انسان بگنجانیم. ما نمی‌توانیم رسانه‌های اجتماعی را خوب کنیم، زیرا اساساً بد هستند و این موضوع در ساختار آنها عمق پیدا کرده است. تنها کاری که می توانیم انجام دهیم این است که امیدوار باشیم که خودش از بین برود و ما نقش کوچک خود را در این موضوع ایفا کنیم.

نویسنده: علی کاوند